رمان‌تیک (معرفی جذاب‌ترین رمان‌های دارای پیام تربیتی برای نوجوانان) – پدیدآور: معاونت پژوهش مؤسسه مصباح الهدی – انتشارات: شفق – تعداد صفحات: 336

بسیاری از کسانی که دغدغه تربیت دارند (اعم از والدین، معلمان (به ویژه معلمان پرورشی)، فعالان فرهنگی و .) به دنبال این هستند که در مسیر تربیت از ظرفیت بسیار ارزشمند و گسترده کتاب استفاده کنند، چرا که کتاب به ویژه در غالب ادبیات داستانی‌اش، می‌تواند جایگزینی مناسب برای طرح شعارهای فرمایشی و روشی برای آموختن شیوه برخورد با مسائل و مشکلات باشد.

اما در مسیر استفاده از کتاب برای تربیت، والدین و مربیان با این سؤال مواجهند که چه کتابی را به منظور انتقال چه پیامی به مخاطب کودک و نوجوان خود پیشنهاد دهند. ضمن آنکه تعداد قابل توجهی از کتاب‌هایی که دارای پیام‌های مناسب هستند، از جذابیت کافی برای مخاطب کودک و نوجوان نیز برخوردار نیستند.

این اثر در حقیقت تلاشی است در خور در راستای پاسخ به پرسش چه بخوانیمِ نسل نوجوان. البته مخاطب اصلی این کتاب خود نوجوانان نیستند، بلکه مربیان و والدینی هستند که خواستار در اختیار داشتن فهرست منابع مناسب برای مطالعه نوجوانانشان هستند.

رمان‌تیک» که جلد پنجم از مجموعه تربیت با کتاب» است، مشتمل بر معرفی توصیفی 130 عنوان از جذاب‌ترین رمان‌ها و داستان‌های دارای پیام تربیتی برای نوجوانان است. این 130 عنوان، حاصل بررسی دقیقِ بیش از 600  اثر داستانیِ ایرانی و خارجی است که با دو معیار اساسی جذابیت و داشتن حداقل یک پیام متناسب با فرهنگ اسلامی – ایرانی ما گزینش شده‌اند.

در گرداوری این مجموعه به سه عنصر علاقه»، نیاز» و روحیه‌های» نسل نوجوان ایرانی توجه ویژه شده است و مربیان با در نظر گرفتن این مؤلفه‌ها باید متناسب با روحیات و علایق و نیازهای مخاطب خود به ارائه پیشنهاد مناسب از این مجموعه اقدام نمایند.

برای معرفی هر یک از این 130 عنوان،  9 قسمت در نظر گرفته شده است که عبارتند از: شناسنامه کتاب، خلاصه داستان، موضوع اصلی، پیام اصلی، پیام‌های فرعی، میزان و عوامل جذابیت، بهره‌های تربیتی و بینشی، مخاطب و آسیب‌شناسی. مربی با مطالعه این قسمت‌ها به خوبی می‌تواند تشخیص دهد که آیا پیشنهاد این کتاب به مخاطبش برای منظور تربیتی مد نظرش مفید است یا خیر.

این 130 عنوان در شش بخش تقسیم شده‌اند. بخش نخست با عنوان داستان‌های اجتماعی شامل 26 داستان ایرانی و 24 داستان خارجی، بخش دوم با عنوان داستان‌های مربوط به انقلاب اسلامی شامل 10 داستان، بخش سوم با عنوان داستان‌های تاریخی شامل 7 داستان، بخش چهارم با عنوان داستان‌های تخیلی شامل 6 داستان، بخش پنجم با عنوان زندگی‌نامه شامل 30 داستان و بخش ششم با عنوان کتاب‌های مربوط به دفاع مقدس شامل 27 داستان می‌شود.

در قسمت پایانی کتاب یک فهرست بسیار ارزشمند وجود دارد که به بهره‌گیری بهینه مربیان از کتاب کمک شایانی می‌کند.

در این فهرست تمام بهره‌های تربیتی که در این مجموعه، کتاب‌ یا کتاب‌هایی به آن اختصاص یافته ذکر شده است و کتاب‌های متناظر با هر موضوع تربیتی نیز ذکر شده است؛ به عنوان نمونه اگر یک مربی بخواهد مخاطب را با مفهوم خودباوری و خدامحوری آشنا کند، این فهرست به شما 12 عنوان نظیر پسران جزیره، بر بالین امپراتور، خاک‌های نرم کوشک، زندانی قلعه هفت حصار، کوچک جنگلی و . را پیشنهاد می‌کند.

برای سهولت دسترسی و خرید کتاب‌ها نیز در انتهای کتاب فهرست و شماره تلفن ناشرانی که کتاب‌هایشان در این مجموعه انتخاب شده‌اند ذکر شده است.

شایان ذکر است، اکثر کتاب‌های ذکر شده در این مجموعه در کتابخانه‌های عمومی نیز موجود می‌باشد.

۸ روش ساده برای این‌که کتاب خواندن جزئی از عادات روزمره‌تان شود

 کسانی که کتاب می‌خوانند می‌توانند به تعداد شخصیت‌های موجود در کتاب‌ها، زندگی‌های مختلفی را تجربه کنند. هر کدام از این زندگی‌ها تجارب زیادی به فرد می‌دهند؛ برای همین کتابخوانی می‌تواند باعث رشد فردی و اجتماعی شود؛ چون جامعه با تجربه، جامعه‌ای رو به جلو است. اگر دوست دارید کتاب خواندن به بخشی از زندگی روزمره شما هم تبدیل شود؛ از هشت راهکار این مقاله استفاده کنید و به جمع جامعه کتابخوان‌ها بپیوندید.

 پیدا کردن حیطه مورد علاقه
اولین و مهم‌ترین کاری که خوب است برای تبدیل کتابخوانی به یک عادت انجام دهید، پیدا کردن حیطه‌هایی است که به آن‌ها علاقه دارید؛ حتی اگر آن حیطه به نظر بقیه چندان جالب نیست. برای مثال خیلی‌ها ممکن است نسبت به دانلود کتاب داستان و بهترین رمان های عاشقانه ایرانی و خارجی یا خرید کتاب‌های چاپی این حیطه واکنش نشان دهند و بگویند که موضوعات عاشقانه به اندازه کافی روشنفکرانه نیستند؛ اما بگذارید یک نکته اساسی را به شما بگوییم؛ خواندن هر کتابی در هر موضوعی به مراتب بهتر از نخواندن آن است. بنابراین نگذارید دیدگاه‌های دیگران روی کتابخوانی شما تاثیر بگذارد.

 کتاب معروف بخوانم؟
کتاب‌هایی که حتما باید خواند»، مهم‌ترین کتاب‌های تاریخ»، این عناوین شامل کتاب‌هایی هستند که اهمیت بسیار بالایی دارند؛ اما بگذارید یک نکته مهم را به شما بگوییم؛ قرار نیست تمام انسان‌های دنیا، از تمام کتاب‌های این فهرست‌ها و نویسندگانشان خوششان بیاید. اگر قرار است از مطالعه لذت ببرید، نباید خودتان را در قید و بند این عناوین قرار دهید و بهتر است با روش‌های لذت بردن از مطالعه آشنا شوید. ممکن است کتابی که توسط یک نویسنده گمنام نوشته شده و تیراژ پایینی دارد، برای شما ارزشی بیشتر خیلی از آثار ادبی مهم پیدا کند و باعث شود کتابخوانی به بخشی از عادت‌هایتان تبدیل شود.

 مقید بودن به زمان ثابت
کتاب خواندن به یک عادت تبدیل نمی‌شود؛ مگر اینکه نسبت به آن مقید شوید. فرض کنید مطالعه روزانه کتاب شبیه خوردن دارویی است که باید سر وقت به شما برسد. بخشی از روز را که زمان خالی‌تان در آن بیشتر است، انتخاب کنید و آن را به عنوان زمان کتابخوانی‌تان قرار دهید. بعضی‌ها معتقدند اگر بتوانید رفتاری را ۲۱ روز انجام دهید، آن رفتار به بخشی از عادات شما تبدیل خواهد شد. چه ۲۱ روز و چه کمتر یا بیشتر، کتابخوانی را تا جایی انجام دهید که احساس کنید می‌توانید بدون احساس سختی روزهای اول مطالعه، به راحتی کتاب را در دست بگیرید و بخوانید.

 تشخیص خوب بودن کتاب
اگر دوست دارید بدانید کتابی که قصد خرید آن را دارید، شما را جذب می‌کند یا نه؛ کافی است کتاب را باز کنید و چند صفحه ابتدایی آن را مورد مطالعه قرار دهید. می‌توانید در کتابفروشی‌های بزرگ که فضایی را به مطالعه کتاب یا حتی یک صندلی را به نشستن و کتاب خواندن اختصاص داده‌اند این کار را انجام دهید یا اگر انواع کتاب الکترونیک در دسترستان است، صفحات ابتدایی آن را دانلود کنید و بخوانید. اگر متوجه شدید ریتم صفحات ابتدایی مورد علاقه‌تان است یا گره افکنی موجود در آن را دوست دارید، به احتمال بسیار بالایی بقیه کتاب را هم خواهید پسندید.
 شروع کردن از زمان کم
‌‎قدیمی ها می‌گفتند سنگ بزرگ علامت نزدن است»؛ یعنی اگر اقدامی که قرار است آن را انجام دهید بیش از اندازه بزرگ باشد احتمالا قرار نیست آن را انجام دهید. در مورد کتابخوانی هم این قضیه صادق است.
اگر هیچ وقت در زندگی‌تان فرد کتابخوانی نبوده‌اید و حالا می‌خواهید خواندن کتاب را به بخشی از عادت‌هایتان تبدیل کنید، بهتر است این کار را با صرف زمان منطقی و مناسب انجام دهید. برای مثال در مرحله اول نگویید می‌خواهم هر شب به مدت یک ساعت مطالعه کنم. بلکه این میزان را به صورت واقع بینانه تنظیم کنید؛ حتی اگر این مقدار واقع بینانه یک ربع ساعت بود؛ آن هم تنها سه شب در هفته. اگر به یک روتین پایبند شوید و آن را به درستی انجام دهید، ذهنتان بابت درست انجام دادن آن پاداش می‌گیرد و احساس بهتری نسبت به آن کار ایجاد می‌کند؛ اما وقتی سنگ بزرگی برمی‌دارید و نمی‌توانید آن را بزنید، بعد از مدت کوتاهی کلا نسبت به هدف بی‌انگیزه خواهید شد.

 شرکت در جلسه‌های داستان خوانی
در هر شهری هستند افراد محققی که جلسه‌های کتابخوانی یا داستان‌خوانی برگزار می‌کنند. کافی است این جلسه‌ها را امتحان کنید و ببینید کدامشان برایتان جذابیت بیشتری دارند. این جلسه‌ها معمولا هر هفته در یک روز و ساعت خاص برگزار می‌شوند و برگزار کننده‌ها به خواندن بخشی از یک کتاب یا داستان کوتاه می‌پردازند و سپس درباره‌اش صحبت می‌کنند.

اگر چنین جمع‌هایی را در اطرافتان پیدا نمی‌کنید؛ خودتان شروع کننده یک حلقه مطالعاتی باشید یا حتی به حلقه‌های مطالعاتی اینترنتی بپیوندید. کتابی را انتخاب کنید و مشخص کنید هر هفته قرار است چه میزان از آن توسط افراد خوانده شده و به گفتگو گذاشته شود. دوست شدن و در ارتباط بودن با افراد کتابخوان، به مرور شما را هم کتابخوان خواهد کرد.
 کمک بزرگ کتاب‌های صوتی
هر کسی ممکن است در طول روز زمان‌های از دست رفته‌ای داشته باشد، مثل زمانی که در مترو، اتوبوس یا اتومبیل می‌گذراند. این زمان از دست رفته می‌تواند به راحتی به بخشی از عادت ما به کتابخوانی تبدیل شود. کافی است کتاب صوتی مورد علاقه‌تان را دانلود کنید و آن را روی گوشی‌تان داشته باشید. تمام مدتی که در اتوبوس یا مترو ایستاده‌اید و حوصله‌تان سر رفته، به زمان مفید مطالعه شما تبدیل خواهد شد. می‌توانید در هر حالتی که هستید؛ حتی وقتی در حال پیاده‎روی در پارک‌ها فضای سبز هستید، داستان بشنوید یا به بخشی از کتاب علمی مورد علاقه‎‌تان گوش دهید؛ فقط صدای کتاب را آنقدر بلند نکنید که از صداهای هشدار دهنده اطرافتان غافل شوید.
 اختصاص فضایی برای مطالعه
اگر دوست دارید نسبت به مطالعه کتاب کمی شرطی شوید؛ خوب است فضای خاصی را به مطالعه اختصاص دهید. خیلی‌ها ممکن است میز تحریرشان، فضای اختصاصی مطالعه‌شان باشد، بعضی‌ها ممکن است کنج اتاق روی زمین بنشینند و کتاب بخوانند یا موارد مشابه. وقتی مدتی طولانی در این فضاها مطالعه کنید، ناخودآگاه با دیدن یا حضور در آن محیط دلتان می‌خواهد کتابی در دست بگیرید و آن را بخوانید. برای همین است که کتابخانه‌ها علاوه بر سکوتشان محیطی دارند که یادآور مطالعه و یادگیری است. 

سومین جشنواره خاطره‌نویسی کتابداران و اعضاء 

تقویم اجرایی:

§        مهلت ارسال آثار: 30 دی ماه

§        برگزاری اختتامیه و تقدیر از برگزیدگان: دهه مبارک فجر(همزمان با چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ایران)

موضوعات:

§       کتابداران

1.     کتابدار و کودک؛

2.     ارزشمندترین تجربه کاری؛

3.     اهدای کتاب؛

4.     کتابدار و دنیای مجازی؛

5.     کتابدار و خانواده؛

6.     نقش کتابدار در تغییر تصمیمات و سبک زندگی اعضاء؛

7.     خاطرات من از اجرای برنامه‌های فرهنگی-ترویجی در کتابخانه(باهم بخوانیم، جلسات نقد و بررسی، نشست کتاب‌خوان و .)؛

8.     ارتباط با نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور؛

9.     ارتباط با مخاطب.

§       اعضاء کتابخانه

1.       نخستین تجربه حضور؛

2.       دوستان کتابخانه؛

3.       من و کتابدار؛

4.       روزهای کتابخانه‌ای من؛

5.       خاطرات من از حضور در برنامه‌های فرهنگی-ترویجی (باهم بخوانیم، جلسات نقد و بررسی، نشست کتاب‌خوان و .)؛

6.       ارتباط با نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور.

بخش ویژه:

خاطرات سفر اربعین؛

خاطرات سفر به مشهد مقدس.

شرکت هردو گروه(کتابداران و اعضاء) در بخش ویژه امکان‌پذیر است.

مقررات:

§        امکان شرکت کلیه کتابداران اعم شاغل در کتابخانه‌های تحت پوشش نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، کانون‌های عالی مساجد، مدارس، شهرداری، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و . وجود دارد؛

§        آثار ارسالی نباید قبل از این در جشنواره یا مسابقه دیگری شرکت داده شده باشد؛

§        با توجه به دورة قبلی جشنواره خاطره‌نویسی، خاطرات ارسالی این دوره مربوط به سال 94 به بعد باشد؛

§        آثار ارسالی باید در یک برگه A4 تایپ و ارسال شود؛

§        فایل متون باید در قالب Word و فونت Nazanin 12  ارسال شود؛

§        آثار ارسالی مشتمل بر نام نویسنده، مشخصات فردی و اطلاعات تماس باشد؛

§        هر شرکت‌کننده می‌تواند حداکثر با ارسال 3 اثر در این بخش شرکت کند؛

§        دبیرخانه جشنواره مجاز است از آثار ارسالی به صور مختلف و در رسانه های عمومی استفاده کند.

جوایز برگزیدگان:

§        در هر موضوع یک نفر برگزیده 2 نفر شایسته تقدیر

1.     برگزیدگان(15 نفر): تندیس نهاد، 5 میلیون ریال

2.     شایستگان تقدیر(30 نفر): تندیس نهاد، 3 میلیون ریال

جوایز شرکت‌کنندگان در بخش ویژه:

1.       برگزیدگان (10 نفر) : تندیس نهاد، 2 میلیون ریال

2.       شایستگان تقدیر(10 نفر) : تندیس نهاد، 1 میلیون ریال

شیوه تحویل:

§        کتابداران نهادی و مشارکتی: تحویل به ادارات شهرستان، تجمیع در ادارات کل استان و ارسال به اداره کل امور فرهنگی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور

§        کتابداران سایر ارگان ها:

1.     تحویل به کتابخانه‌های عمومی تحت پوشش نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور

2.     تحویل به ادارات کل کتابخانه‌های عمومی استان‌ها

3.     ایمیل به دبیرخانه(اداره کل امور فرهنگی)

khatereh@iranpl.ir

داوری آثار:

§        ارسال کل آثار توسط ادارات کل استان‌ها به ستاد و داوری متمرکز از طریق هیئت داوران

§        شاخص‌های انتخاب هیئت داوران:

1.     دارا بودن تخصص و تجربه لازم در زمینه موضوع مسابقه؛

2.     اشراف به موضوع؛

3.     سابقه فعالیت و کار در موضوع نویسندگی؛

4.     لحاظ نمودن شرایط خاص قشر و منطقه (شهرستان و استان) در داوری آثار.

§        شاخص‌های داوری: